Het Historisch Onderzoek Centrum (HRC)

De Duitse achternaam Sleister heeft volgens onderzoekers twee oorsprongen. In de eerste plaats heeft de achternaam Sleister een beroepsoorsprong, n.l. van het ambacht of het beroep van de vader van de eerste drager van de naam als een achternaam. In dat geval is de achternaam Sleister een variant op de achternaam Schleiss, dat weer een variant is de achternaam Schlauss, afgeleid van het midden-hoog-germaanse woord "sleiss", wat "houten spaander" of "splinter" betekent, wat verwijst naar iemand die zich bezig hield met het beroep van houthakker of houtsnijder of timmerman.

In de tweede plaats is de achternaam Sleister van plaatsnaamkundige oorsprong, n.l. van een plaatsnaam waar de oorspronkelijke naamdrager leefde of een stuk land bezat. In dat geval is de achternaam Sleister een variant op de achternaam Schleitzer, ontleend aan de plaatsnaam Schleiz in Thüringen. De achternaam Sleister kan ook een variant zijn van de achternaam Schleiter, ontleend aan de plaatsnaam Sleitten in Stiermark, of mogelijk ook een variant van de achternaam Schleusner, ontleend aan de plaatsnaam Schleusingen in Thüringen, of van de plaatsnaam Schless in de provincie Sachsen.

Verwijzingen naar deze achternaam of naar een variant sluit in het vermelden van een zekere B.Schaiss bij Ulm in 1329. Een zekere Hensel Sleisser werd geregistreerd in Olmütz in de 14e eeuw. Borgart Sleter van Bremen komt voor in documenten van 1450, zo ook een zekere Ludw. Scheiss van Denkendorf in Esslingen in 1466. De baronnen van Schleyss waren van Oost-Pruisische adelijke afkomst. Tobias Ernst von Schleijss was een keizerlijk hoofdman, en later een voornaam rentmeester en luitenant-kolonel en vice-commandant van Constance, die trouwde met de dochter van de familie Möck von Balgheim. Hij verwierf de bezittingen van het kanton Neckar-Schwarzwald en het district Ortenau en hij ontving eveneens de titel van het Swabisch ridderschap.

Wapen: Hemelsblauw op groen vlak, een gewone stier; voorbijgaand

Helm: De stier van het wapen.

Oorsprong: Duitsland
 

Toelichting en commentaar:

De achternamen die bij onze stamvader Thomas voorkwamen, variëren nogal: Sleijsser, Sleijster, Schleisser, Slijser, Sleyser, enz.. Interessant is daarom de in dit onderzoek genoemde naam van Hensel Sleisser, die in de 14e eeuw voorkomt. Ook Tobias Ernst Schleijss zou een voorvader kunnen zijn.

Minder relevant lijkt de naam Schlaiss te zijn, en nog minder de namen Sleter en Scheiss.

Interessant is wel dat de oorsprong van de naam Sleijster / Sleister / Sleisser in Duitsland schijnt te liggen, terwijl Thomas Sleijsser soldaat en later sergeant was onder een Engelse Captain.

In de kleine lettertjes wordt meegedeeld dat het niet om een genealogisch onderzoek gaat en dat het genoemde wapen door het HRC is toegekend. Het gaat dus in de eerste plaats om een naamkundig onderzoek naar de betekenis van de naam, en ook naar de relatie met beroepen en plaatsnamen. In de tweede plaats is het een onderzoek naar het voorkomen van een naam in de middeleeuwse archieven.

Het is overigens niet geheel duidelijk hoe hoog de wetenschappelijke waarde van het onderzoek ingeschat moet worden.

Verder is er nog een studie van het Meertens Instituut.